Wat is coronair lijden?
Coronair lijden is een vernauwing of blokkade van de kransslagaders, veroorzaakt door een afzetting van vet in de vaatwand. De kransslagaders zijn verantwoordelijk voor de aanvoer van zuurstof naar het hart. Door het coronair lijden ontstaat er zuurstofnood in het hart.
Afhankelijk van de symptomen en het geleden zuurstoftekort kunnen er twee groepen coronair lijden onderscheiden worden: angina pectoris en het hartinfarct.
Angina pectoris
Dit is kortdurende pijn in de hartstreek, als gevolg van een tijdelijk zuurstoftekort in de hartspier.
Meestal komt dit voor wanneer het hart belast wordt (stabiele angina pectoris). Er zijn 2 vormen van angina pectoris: stabiele en onstabiele angina pectoris. Stabiele angina pectoris wordt uitgelokt door belasting van het hart en verdwijnt na enkele minuten. Onstabiele angina pectoris ontstaat zonder echte oorzaak en duurt vaak langer. Onstabiele angor is vaak een voorbode van een hartinfarct.
Figuur 1: Hartinfarct (www.blausen.com)
Hartinfarct
Een acuut (plots optredend) hartinfarct wordt veroorzaakt door een blokkade van de kransslagaders. Deze blokkade resulteert in een zuurstofnood en het afsterven van hartspierweefsel. De blokkade van de kransslagaders is de som van twee gebeurtenissen:
- een langdurig proces van slagaderverkalking of atherosclerose,
- de vorming van een bloedklonter die, ter hoogte van de vernauwing, voor een blokkade zorgt.
Wat zijn de symptomen ?
Angina pectoris
Dit voelt aan als een beklemmende, drukkende of benauwende pijn midden in de borst en soms uitstralend naar:
- keel
- onderkaak
- armen (meestal links, doch soms ook rechts)
- schouderbladen
- rug
- maagstreek
Hartinfarct
Er kan sprake zijn van een hartinfarct als bovenstaande symptomen gepaard gaan met een van volgende klachten:
- voorgaande klachten komen voor in rust en duren langer dan 5 minuten
- zweten en misselijkheid
- indien geen beterschap optreedt bij toedienen van vaatverwijders (nitraten)
Bij het vermoeden van een acuut hartinfarct is snelle medische hulp noodzakelijk. Hoe sneller de afgesloten kransslagader kan geopend worden, hoe beter. Bel dus onmiddellijk uw huisarts of 112.
Kortdurende stekende pijn op de borst, niet uitgelokt door inspanning, wijst vrijwel nooit op hartklachten. De pijn kan afkomstig zijn van spieren, ribben of zenuwen. Soms zijn het ook klachten van hyperventilatie. Bespreek deze klachten wel met uw huisarts.
Wat is de oorzaak ?
Zowel angina pectoris als een hartinfarct zijn een gevolg van atherosclerose: vet afzetting in de vaatwand. Het verschil tussen een angina pectoris en een hartinfarct bestaat uit de duur van het zuurstoftekort. Bij een angina pectoris is dit zuurstoftekort tijdelijk en van voorbijgaande aard, zonder blijvende letsels in het hart. Bij een (niet behandeld) hartinfarct echter duurt het zuurstoftekort zo lang dat er een deel van het hartspierweefsel afsterft.
De kans op het krijgen van vernauwingen in de kransslagaders en dus ook coronair lijden stijgt met:
- Leeftijd (mannen vanaf 35 j, vrouwen vanaf de menopauze)
- Roken
- Verhoogde cholesterol
- Suikerziekte (diabetes)
- Verhoogde bloeddruk
- Familiaal voorkomen van vaatlijden
- Overgewicht
- Weinig bewegen
- Langdurige stress
Een zeldzame keer wordt angor (angina pectoris) ook uitgelokt door een spasme of kramp van de kransslagader. Dan is de vernauwing dus van voorbijgaande aard, en meestal behandelbaar met medicatie.
